Nguồn học liệu tiếng Trung cho trình độ HSK 1-2-3
Muốn sau này học nhanh, giai đoạn đầu phải học thật chậm, thật kỹ càng.
Mình hiện đang ở trình độ HSK4. Không phải hai tháng hay năm tháng để tới được đây, mà mình đã dành đến mười tháng để hoàn thành HSK3 để bước vào HSK4. Trên hành trình đó, mình tìm hiểu và học qua nhiều loại học liệu, các kênh dạy, sách vở… có nhiều thứ không hiệu quả, nhưng cũng có những “chân ái” để chia sẻ với bạn trong bài viết này.
Mình mong bài viết này sẽ giúp bạn phần nào để tự rút gọn học liệu cần thiết khi bắt đầu học tiếng Trung tới hết mức sơ cấp.
Tầm quan trọng của giai đoạn sơ cấp (HSK1-2-3)
Trước hết, mình muốn nhấn mạnh rằng giai đoạn sơ cấp là quan trọng nhất và khó nhất trong hành trình học tiếng Trung. Đây không chỉ là lời khuyên từ những người đã học lâu dài mình nghe được trên các kênh, mà chính bản thân mình qua trải nghiệm cá nhân cũng phải công nhận như vậy.
Ban đầu mình rất nôn nóng, muốn thật nhanh đi qua trình độ “dễ dễ” để lên tới trình độ cao cấp. Nhưng càng học mình càng nhận ra, nếu cái gốc không chắc, lên tới HSK4 trở đi sẽ bị hổng rất nhiều.
Một số việc mình cho rằng quan trọng ở giai đoạn HSK1-2-3:
Phát âm: Mình xem nhiều video Youtube chia sẻ kinh nghiệm, rất nhiều người nói rằng do ban đầu học không kỹ về phát âm nên bị sai luôn từ những điều căn bản, dẫn tới cứ thế sai mãi, sau này khi phát hiện ra phải học lại rất mất thời gian.
Điểm khó trong phát âm tiếng Trung là ở thanh điệu. Có bốn thanh, trong đó khó nhất và cũng tạo nên âm điệu đặc biệt nhất là thanh số 4. Điểm thuận lợi là chữ Hán có hệ thống phiên âm Pinyin viết kiểu La tinh nên không quá khó để học cách đọc, điểm khó là phát âm cho chuẩn.
Cách viết và nét viết tiếng Trung: Khi mới học, thường nhiều người rất ngại viết vì nhìn vào chữ chỉ thành loằng ngoằng. Nhưng chữ Hán có quy luật viết rất rõ ràng, chỉ cần qua giai đoạn đầu bạn sẽ hiểu quy luật đó để đi khi nhìn vào chữ bất kỳ có thể tự biết thứ tự các nét và viết được.
Chữ Hán có tổng tới hơn 200 bộ thủ, tức là các thành phần chính tạo nên toàn bộ các chữ, nhưng chỉ có khoảng 50 bộ thủ phổ biến. Bạn viết nhiều là sẽ nhớ được các bộ thủ này. Việc viết chữ giúp tạo nên “trí nhớ cơ bắp”, nhớ được lâu hơn, nhạy hơn khi đọc chữ Hán.
Viết chữ, mình cho rằng cần thiết và quan trọng với trình độ sơ cấp. Sau này khi đã viết nhiều, và chuyển lên trình độ cao hơn, bạn có thể không cần luyện viết nhiều nữa, và viết cũng không xuể vì quá nhiều từ mới. Nhưng khi ở trình đố HSK1-2-3, hãy dành thời gian cho việc này, đừng sợ nó.
Nghĩa Hán Việt của từ vựng: Theo chuẩn cũ, HSK 1 có 150 từ, HSK2 có thêm 150 từ, HSK3 có thêm 300 từ. Tức là số lượng không nhiều, nhưng lại là những từ nền tảng, có tần suất sử dụng nhiều nhất. Vì thế, bạn hãy học thật kỹ, đừng quên học nghĩa Hán Việt do đây chính là cách tận dụng yếu tố tương đồng giữa tiếng Việt và tiếng Trung.
Vậy bạn cần học: mặt chữ Hán, nghĩa Hán Việt, pinyin (cách phát âm) và nghĩa. Khi số lượng từ vựng ngày càng tăng, bạn sẽ nhận ra việc thuộc nghĩa Hán Việt mang lại lợi thế lớn như thế nào. Đừng bỏ qua nhé.
Các nguồn bài giảng, luyện nghe, luyện đọc
Đây là các nguồn mình đã kiểm nghiệm và thấy rất hiệu quả, phát âm hay, video được chỉnh sửa chỉn chu:
1. Dành để học một cách bài bản, có cấu trúc
Khóa học của thầy Nguyên Trần (Trung tâm HSK Đà Nẵng): HSK 1, 2 thầy dùng sách HSK chuẩn; cấp cao hơn thầy dùng bộ Giáo trình Hán ngữ. Bộ bài giảng của thầy được thu sẵn, có nhóm Facebook để gửi bài, thầy và trợ giảng sẽ phản hồi, góp ý. Mỗi bài giảng đều được cấu trúc rất rõ ràng: nội dung bài khóa, từ vựng, ngữ pháp, bài tập.
Điểm hay nhất của khóa thầy Nguyên Trần khi mình học HSK1-2 là thầy hướng dẫn viết rất chi tiết, chính thầy là người khiến mình thích viết chữ Hán. Chữ thầy cực kỳ đẹp.
Khóa học Yangdexin: Sử dụng giáo trình Hán ngữ. Mình biết đến Yangdexin là vì tìm hiểu các video dạy phát âm. Bạn ấy dạy rất chi tiết, phong cách trẻ trung, đặc biệt phát âm hay. Mình mua khóa học này sau khi đã học khóa thầy Nguyên Trần, với mục đích tham khảo, bổ trợ, và học hỏi nhiều hơn về phát âm.
Mình cực kỳ khuyến nghị bạn mua khóa online của một trong hai nơi này, vì chi phí hợp lý, cách dạy bài bản, video thu sẵn nhưng rất chất lượng, có nhóm riêng hỗ trợ học viên (trợ giảng chấm bài cũng toàn người đỉnh), thầy dạy là người có trình độ đã được kiểm chứng uy tín.
Cũng học bài bản, có cấu trúc nhưng dạy bằng tiếng Trung: Kênh Sayninhao. Đây là nguồn dạy trên Youtube theo từng trình độ, mình thấy rất chất lượng và hoàn toàn miễn phí. Vấn đề chỉ là dạy bằng tiếng Trung nên sẽ không có so sánh thực tế với tiếng Việt, phân tích lỗi người Việt hay gặp… Mình thường sử dụng kênh này để học lại bài, tập nghe với âm điệu chuẩn.
2. Dành để học bổ trợ
Kỹ năng phát âm: Các video của Yangdexin (miễn phí trên kênh Youtube). Rất hay, dễ hiểu, chi tiết. https://www.youtube.com/@Yangdexin
Kỹ năng luyện dịch câu, dịch đoạn để nhớ từ, nhớ cấu trúc ngữ pháp: Kênh của thầy Nguyên Trần. Mình càng học càng nhận ra để nhớ từ vựng thì không có cách nào khác ngoài đọc để dịch từ tiếng Trung sang tiếng Việt thật nhiều và ngược lại. Kênh của thầy Nguyên giải quyết được mục đích này, thầy còn xen kẽ nhắc về kiến trúc ngữ pháp trong lúc dịch. https://www.youtube.com/@luyendichHSK
Học từ vựng theo từng cấp độ: Kiểu lần lượt đọc từ và ví dụ, kèm nghĩa tiếng Việt. Mình thường nghe các video này trong lúc làm việc và làm việc nhà. Kênh An Khả Hy là lựa chọn hay ho nhất mình đã tìm thấy. https://www.youtube.com/c/AnKhảHy
Trên mạng có rất nhiều kênh khác, kết hợp cả dạy theo trình độ, từ vựng, podcast… Bạn search sẽ thấy rất nhiều. Một vài cái tên nổi bật như: Đậu Gia Trang, Nhụy Hy… mình thấy đều hay, nhưng vì không hoàn toàn đáp ứng được một nhu cầu cụ thể nào nên mình dành để tham khảo thôi.
3. Tài liệu, sách, vở luyện chữ
Phần này chia làm năm mục:
Sách học: Mình chủ yếu học theo bộ Giáo trình chuẩn HSK, ngoài ra có tham khảo thêm bộ Giáo trình Hán ngữ 6 quyển. Bạn nên mua từ từ theo trình độ mình đang học, đừng FOMO mua trước làm gì. Sách photo có rất nhiều, file pdf cũng có trên mạng luôn, nhưng mình thường mua sách chính hãng ở Tiki, Fahasa vì học lâu dài, cầm sách xịn chất lượng cao cảm giác thích hơn và có cảm hứng học hơn.
Sách học bổ trợ: Hai cuốn Ngữ pháp & bài tập tổng hợp của thầy Nguyên Trần (cuốn đầu cho trình độ HSK 1-2; cuốn tiếp theo cho HSK3). Mình nghe nói thấy sẽ xuất bản cuốn HSK4 vào năm sau.
Sách song ngữ Việt Trung: Mình thường tìm sách song ngữ theo trình độ đang học, có khó hơn một chút. Bạn có thể tìm các shop sách tiếng Trung trên Shopee, Tiktokshop, Facebook là có. Cá nhân mình thấy cuốn “999 lá thư gửi cho chính mình” bản song ngữ rất hay, nhỏ gọn dễ mang đi mang lại, mỗi hôm mình đọc một đoạn chỉ ngắn vài dòng là đủ, từ vựng cơ bản. Nhưng các cuốn này thường hợp với bạn đã học tới HSK3 trở đi.
Vở luyện viết: Mình đã trải nghiệm rất nhiều kiểu vở viết, từ vở ô ly (giống của học sinh tiểu học), vở chuyên dùng luyện viết tiếng Trung của Klong, các quyển viết đi kèm giáo trình… Mình thấy bạn dùng loại nào cũng được, nhưng quan trọng nhất là vở cần có định lượng giấy cao, chất liệu tốt, dày. Trên Shopee có “Catu Stationery” bán các loại sổ tay chuyên dùng, thiết kế rất dễ thương, gần đây hầu như mình mua của shop này.
Bút: Có nhiều bạn băn khoăn nên dùng bút nào để viết. Cá nhân mình thấy các loại bút lông chuyên dụng là không cần thiết và không giúp viết đẹp lên. Để viết đẹp bạn cần viết thạo, có cảm nhận về nét và độ dài ngắn khoảng cách từng nét, lúc ấy bạn viết bút nào cũng được. Mình thường dùng loại bút gel nước màu đen hoặc xanh, ngòi nhỏ, hiệu Baoke. Loại này con mình cũng dùng được luôn nên rất tiện. Không cần mua loại bút gì đặc biệt đâu, bạn chỉ cần đừng dùng bút bi là được, các loại bút gel nước đều ổn.
—
Trình độ HSK1-2-3 là nền tảng quan trọng, mình cho rằng muốn sau này học nhanh thì giai đoạn đầu phải học chậm, học kỹ. Trên đây là những học liệu mình đã chọn lọc đúc kết, ngoài ra còn rất nhiều nhưng đây là những cái tên mình thấy hiệu quả nhất và đáp ứng được một nhu cầu cụ thể nào đó, đủ để bạn tự học được hoặc bổ trợ cho bạn.
Nếu bạn quan tâm chủ đề học tiếng Trung, mình đã từng có một vài bài viết trước đây:
Tất tần tật về cách mình học tiếng Trung bắt đầu từ số 0;
Sự thật về tiếng Trung: có dễ không? học nhanh không? tự học được không?
Thật ra, mình học tiếng Trung để làm gì?
Cảm ơn bạn,
Hẹn gặp bạn trong những bài blog sau nhé!