Tuần 9 - Tiền có mua được hạnh phúc không?
Mình biết, chỉ khi có được cho bản thân một niềm tin mới, đầy đủ và vững chắc, mình mới kiên định trên con đường trở nên độc tập tài chính và nghỉ hưu sớm sau này.
Mình từng vừa khao khát giàu có, lại vừa sợ sự giàu có. Những câu chuyện được nghe từ khi còn nhỏ khiến mình cảm thấy bất an với hai từ “dư dả”.
Tiền bạc và sự đủ đầy dường như luôn đi kèm với “quỷ dữ”, tham nhũng, hối lộ, lừa đảo, phản bội, ăn chơi… Người ta chỉ giữ được những đức tính tốt đẹp, sự chung thủy, mối quan hệ chân thành khi còn nghèo khó. Niềm tin này đã ăn sâu vào trí não mình rất nhiều năm.
Giờ đây, dù vẫn còn những bất an, mình đã thực sự xoay chuyển niềm tin ấy. Điều kỳ lạ là, khi hiểu và không còn sợ hãi viễn cảnh giàu có, không gắn nhãn tiền bạc với tội lỗi và rủi ro, cũng không đặt nó đối nghịch với tình cảm, mình lại thấy bản thân trân trọng tiền hơn, cũng nhẹ nhõm hơn khi nghĩ về tiền.
Càng coi trọng tiền, mình lại càng ít cảm xúc đau khổ vì nó. Ngược lại, trước đây mình sợ tiền, thậm chí coi thường tiền, nhưng luôn khao khát và đau đớn khi đối diện với những quyết định cần đến tiền.
Mình đã tìm hiểu rất nghiêm túc về câu hỏi: Tiền có mua được hạnh phúc không? Với mình, điều này rất quan trọng. Mình biết, chỉ khi có được cho bản thân một niềm tin mới, đầy đủ và vững chắc, mình mới kiên định trên con đường trở nên độc tập tài chính và nghỉ hưu sớm sau này.
Mình sẽ chia sẻ với bạn những gì mình đã học được và suy nghĩ riêng của bản thân về câu hỏi này. Mình hy vọng, sau khi đọc bài viết, bạn sẽ tìm thấy động lực và quan điểm cho hành trình tài chính cá nhân sau này, và không còn băn khoăn với hai về: tiền và hạnh phúc, như mình đã từng nhiều năm qua.
1. Tiền không mua được hạnh phúc
Hạnh phúc là gì vốn là câu hỏi rất khó để trả lời, có đáp án hoàn toàn khác nhau với mỗi người. Nhưng một cách chung nhất, mình nghĩ chúng ta có được cảm giác hạnh phúc trong ba trường hợp:
Có thời gian, năng lượng để đem lại niềm vui cho người thân yêu (bố mẹ, vợ chồng, con cái), rộng hơn là sự cho đi;
Được tự do làm điều mình yêu thích, có quyền quyết định điều mình làm, lời mình nói, cách mình sống;
Cảm thấy bản thân phát triển, mang lại giá trị và được ghi nhận.
Cả ba điều dường như không liên quan gì tới tiền. Đâu cần nhiều tiền để ở bên nhau trong một bữa tối đơn giản, ấm áp? Đâu cần tiền để tự quyết định hôm nay sẽ đọc cuốn sách này, ngày mai thử rèn luyện kỹ năng kia? Nếu thích, bạn luôn có thể bỏ việc và tìm việc khác, không ai cấm bạn lựa chọn như vậy.
Nhưng, thực tế thì sao?
Dành mười tiếng mỗi ngày đi và về, làm việc ở công sở, bị vắt kiệt sức lực để có tiền trang trải cho cuộc sống, chúng ta đâu còn thời gian và năng lượng cho phát triển bản thân, thể dục thể thao, ngay cả những nụ cười và lời nói ngọt ngào cho người thân cũng trở thành khó khăn?
Bị gánh nặng nợ nần đè nặng mỗi ngày, thậm chí mệt mỏi đau khổ ngay cả trong giấc ngủ, làm sao để có được sự thoải mái, hay xa hơn là hạnh phúc?
Yêu thương bố mẹ, con cái, mong đem lại niềm vui và sự chăm sóc cho họ, nhưng sự chăm sóc nào cũng cần thời gian hoặc tiền bạc, hoặc cả hai.
Tiền không mua được hạnh phúc, điều ấy đúng. Nhưng tiền có khả năng cho chúng ta đổi lấy thời gian, sự yên tâm, an toàn, thoải mái, và năng lượng để dành cho người thân yêu, cho chính mình, cho rất nhiều sự lựa chọn ta muốn.
Vài năm gần đây, khi bố mẹ hai bên nhiều tuổi hơn, nhiều vấn đề sức khỏe hơn, mình hiểu rõ cảm giác “quyền lực” của sự lựa chọn khi có thể đưa bố mẹ đi khám ở bệnh viện to đẹp sạch sẽ, mua những loại thuốc cần thiết mà không lăn tăn, định kỳ xét nghiệm mà không phải lo lắng nhiều về tiền bạc.
Khi có được công việc lương cao hơn, mình cắt bớt được một phần công việc tay trái, từ đó có thêm thời gian cho con cái và chính bản thân mình. Mình không còn bắt buộc phải nhận việc bởi từng đồng đều quý giá, dù đôi khi rất rẻ so với công sức bỏ ra.
Thứ quan trọng nhất, đáng quý nhất để có được hạnh phúc là sự tự do, thời gian, và quyền lựa chọn. Có điều, để có được những thứ ấy, chúng ta đều cần tiền. Không chỉ một ít tiền vừa đủ hoặc “giật gấu vá vai” rồi nghĩ như vậy mới khiến con người chân thành, gần gũi với nhau, mà là cả một hoàn cảnh tài chính cá nhân vững vàng và đầy đủ.
Tiền không phải đích đến. Nhưng nếu thiếu tiền, chúng ta không có phương tiện để đến được bất cứ cái đích nào ta mong muốn.
2. Cần bao nhiêu tiền để mua được hạnh phúc?
Vậy, câu hỏi đặt ra ở đây là: cần phải có bao nhiêu tiền để mình và bạn, có thể và có quyền hạnh phúc? Mình tin, câu trả lời là với bất cứ số tiền nào. Nhưng, sự lựa chọn về hạnh phúc luôn rộng mở hơn với số tiền lớn hơn.
Số tiền cần có cũng khác nhau ở từng lứa tuổi và hoàn cảnh cụ thể. Khi còn sinh viên, chỉ cần đủ tiền nộp phí ký túc xá, ăn uống đơn giản, thêm chút đi sinh nhật bạn bè là vui. Lớn hơn, nhiều trách nhiệm hơn, nhiều người phụ thuộc và mình, số tiền cần có lại cần gấp nhiều lần.
Cá nhân mình có ba mục tiêu tài chính khá rõ ràng:
Chăm sóc bố mẹ: Khoản cần thiết để lo cho cuộc sống tuổi già và các vấn đề sức khỏe của bố mẹ. Đây là khoản tích lũy dần dần, cũng được sử dụng liên tục.
Con học đại học: Mình tính toán một con số nhất định đủ cho một bé học đại học, sau đó tích lũy dần từng tháng, cắt tự động từ lương.
Tự do tài chính: Mình có mong ước tới năm 45 tuổi sẽ đạt được con số FIRE, từ đó mình và chồng có thể lựa chọn tự do hơn điều muốn làm, nơi sẽ ở. Chúng mình không quá bó buộc nhất định phải sống ở đâu, nên sau này khi con đã lớn và đi học đại học, mình mong hai vợ chồng có thể trải nghiệm cuộc sống ở nơi khác, thành phố khác hoặc đất nước khác.
Những mục tiêu này được cân đối với kế hoạch trả nợ, sao cho vẫn giảm số nợ mà không bị bất an khi nghĩ tới hành trình của ba mục tiêu trên. Thú thực, dù chưa đạt được con số như kỳ vọng ở bất cứ mục nào, mình vẫn cảm nhận được sự an tâm và đi kèm với đó chính là niềm hạnh phúc khi thấy mỗi ngày mọi thứ đang tốt dần lên và đúng hướng hơn tới đích.
Mình tin, chúng ta không cần đạt tới một con số nào đó về tiền để đạt được hạnh phúc, chúng ta có quyền hạnh phúc ngay trên hành trình chinh phục nó.
3. Gom góp những niềm vui nhỏ thành hạnh phúc to
Làm sao để có được niềm hạnh phúc và sự thoải mái nhất định dù chưa đạt được những mục tiêu tài chính? Dưới đây là một số gợi ý của mình:
Tìm cách tăng thu nhập chủ động, ít nhất vượt mức nhu cầu căn bản của gia đình cộng thêm dự phòng khoảng 20-30%. Nếu thu nhập từ lương chưa đủ trang trải những nhu cầu căn bản, rất khó để chúng ta có thêm thời gian, năng lượng và sự an tâm để tận hưởng bất cứ điều gì. Sẽ chỉ quẩn quanh với những bất an. Hãy học hỏi chuyên môn, ngoại ngữ để tìm cơ hội công việc tốt hơn. Ngay lập tức. Đừng đổ lỗi. Đừng trì hoãn. Đừng nghi hoặc năng lực chính mình.
Khi giá trị của giờ công làm việc tăng lên, hãy nghĩ tới việc thuê giúp việc để giảm bớt gánh nặng việc nhà. Chỉ cần một buổi mỗi tuần cũng giúp ích rất nhiều mà không tốn quá nhiều tiền. Hàng ngày bạn dọn dẹp cơ bản, giúp việc sẽ dọn kỹ và dọn sâu hơn vào cuối tuần.
Dù vất vả và bận rộn tới đâu, hãy “khóa” một số khung thời gian cho gia đình, con cái. Đừng mang bực dọc, mệt mỏi, căng thẳng của công việc vào những khung này. Chất lượng hơn số lượng. Mỗi ngày 1-2 tiếng đồng hồ buổi tối cũng rất tốt rồi.
Tự tặng bản thân những món quà nhỏ khi đạt được cột mốc nào đó trên hành trình tiết kiệm và đầu tư. Đó là dấu mốc đáng tự hào.
Chú trọng xây dựng thương hiệu cá nhân trên Internet: Facebook, Instagram, Tiktok, blog, podcast, Youtube… Chọn bất kỳ kênh nào bạn hiểu, thích và thấy thoải mái để chia sẻ. Những gì bạn biết chắc chắn có ích cho ai đó, và sự chia sẻ có thể mang lại cho bạn nhiều cơ hội thú vị để tăng thu nhập.
Tạm kết
Đến thời điểm này, mình hoàn toàn không còn chút gì “vương vấn” với tư duy và nỗi lo sợ cũ về việc tiền đối ngược với tình cảm, hạnh phúc không thể được mua bằng tiền. Thực tế là, tiền mua cho chúng ta phương tiện quý giá nhất để hạnh phúc, đó là thời gian và sự thoải mái, yên tâm.
Học cách làm bạn với tiền, không còn sợ hãi, nghi hoặc, thậm chí “thù ghét” như trong quá khứ có lẽ là bước chuyển quan trọng nhất của mình trên hành trình này.
Thứ quý giá nhất trên đời là thời gian. Có thời gian, chúng ta sẽ được tự do và hạnh phúc. Quan trọng hơn cả, thời gian được mua bằng tiền, không đủ tiền để sống chúng ta sẽ không có thời gian để làm điều mình mong muốn.
Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng mình trong bài blog này.
Chúc bạn một ngày vui!
Tố Uyên
P/s: Xin được cập nhật, cho tới hôm nay khoản nợ của mình còn 89.73%. Hì hì...
Bạn có thể đọc thêm các bài viết khác cùng chủ đề tài chính cá nhân mình đã viết: https://www.inmetime.com/s/doc-lap-tai-chinh
❤️❤️❤️