“Tôi đi tìm cái nửa của đời tôi
Nhưng tìm mãi đến bây giờ chưa thấy…”
(Hai nửa – Puskin)
Không chỉ Puskin, mà dường như cả nhân loại – ai ai cũng luôn đau đáu một câu hỏi trong trái tim, nhất là những trái tim tuổi trẻ: ai là “nửa còn lại” của mình? Tình yêu là điều bí ẩn, có một sức mạnh lạ kỳ, cũng là thứ tình cảm thiêng liêng mà mỗi trái tim đều mong muốn được nhận và hiến dâng trọn vẹn. Khi viết bài thơ “Hai nửa” – Puskin đang tìm, và vẫn chưa tìm thấy. Khi được đọc tác phẩm này của ông, tôi bắt đầu tìm, và dĩ nhiên, chưa thấy. Nhưng tôi biết có hai người đã tìm thấy nhau – hai con người nhỏ bé giữa dòng đời rộng lớn, nhưng tình yêu của họ đã vượt lên trên tất cả: không gian, thời gian, và sự khốc liệt của chiến tranh. Đó là Nguyệt và Lãm – hai nhân vật mà tác giả Nguyễn Minh Châu đã gửi gắm rất nhiều suy tưởng trong truyện ngắn “Mảnh trăng cuối rừng”…
Đó là đoạn mở đầu của bài văn tôi đã được thầy giáo chấm điểm 10 khi đang học lớp 12 (chuyên Toán :D). Tôi ngờ rằng, lý do chính khiến thầy cho tôi số điểm đầy tính động viên như thế, là bởi thầy thấu hiểu sự ngưỡng mộ và tò mò của một cô bé học trò đối với tình yêu, ẩn sau những câu văn “ngôn tình” tôi viết.
Mùa hè năm học cuối lớp 11, tôi đăng ký được thẻ thư viện thành phố. Thế là sáng nào tôi cũng đến, tìm kiếm những tập thơ, truyện viết về tình yêu. Đó chính là lý do tại sao đại danh hào Puskin lại xuất hiện trong bài văn về người lính Việt Nam trong chiến tranh như thế. Sau này nghĩ lại thấy… thật chẳng liên quan!!! Mối liên kết duy nhất có lẽ là tình yêu – câu hỏi lớn mang đầy sự hào hứng trong lòng tôi khi ấy (tôi của năm 17 tuổi 😊)
Thú thực, những năm chuyển dần từ trẻ con sang “bớt trẻ con một chút”, tôi cực kỳ tò mò về tình yêu. Khi ấy, cô bé Uyên hay ngẫm nghĩ vẩn vơ về “ai đó” sẽ trở thành chồng mình, ở cùng một nhà, thậm chí còn được nghe gọi là “vợ ơi” (ha ha!!!). Tôi tưởng tượng, tình yêu sau này tôi có chắc hẳn ngọt ngào và lãng mạn… ngang ngửa thơ Puskin. “Hình mẫu trong mơ” của tôi là một anh chàng đồng trang lứa, cặp đôi cực kỳ thấu hiểu nhau. “Anh ta” hẳn biết chơi đàn ghi ta, văn hay chữ tốt… Tôi còn nghĩ ra sẽ có màn cầu hôn đầy nến và hoa trong tiếng nhạc dập dìu (có vẻ đoạn này bị ảnh hưởng bởi mấy màn tỏ tình trên tầng thượng ký túc xá mà thỉnh thoảng các bạn lại í ới gọi tôi lên xem 😅).
Thế rồi cũng có một vài bạn thích tôi, và tôi cũng có gì đó “thích thích” một, à… vài ba anh bạn (hì hì). Nhưng, rất sớm để tôi nhận thấy mình giống… chị của mấy bạn ấy! Tôi không thể tưởng tượng được ai trong số đó sẽ là chồng mình, là người mà tôi cảm thấy có thể kêu to: “Yeah! It’s you! Chính là người đó!”. Không phải vì mấy anh chàng tôi quen chẳng có ai biết chơi ghi ta và đều là dân học kỹ thuật, chẳng màng đến văn thơ; mà bởi tôi không thấy ai có thể khiến tôi vẫn là chính mình, chứ không phải là người chị có thêm một cậu em trai. Bản tính “chị cả” của tôi có lẽ quá mạnh và “thường trực”, (vâng, là tại tôi, không phải do mấy bạn đâu, các bạn từng thích tôi ơi! 🙈).
Và… vào đúng giai đoạn tôi quá bận rộn với công việc, lo toan cuộc sống, không có tâm trí nào nghĩ đến tình yêu để đi tìm “anh chàng trong mơ”, thì bỗng “người ấy” xuất hiện – hoàn toàn khác với hình ảnh trong tưởng tượng của tôi, nhưng bằng một cách kỳ diệu nào đó, lại trở thành… chồng tôi. Mười một năm đã qua. Thật không thể tin được! Hơn một thập kỷ! Và may quá, tôi đã thực sự có chồng – một người đồng hành và che chở cho tôi – chứ không phải một cậu em trai. Ngược lại, có lẽ tôi vẫn là một cô bé con trong mắt chồng của mình. Lần đầu tiên gặp nhau, khi biết tuổi anh, tôi đã thốt lên: “Ồ! Lẽ ra em phải gọi anh là chú”! 🙄
Khi ngồi viết những dòng này, tôi bất giác cười một mình vì cảm thấy … cuộc đời thật thú vị! Cô bé Uyên của những ngày mộng mơ đọc thơ Puskin và tưởng tượng về “chồng tương lai” hẳn sẽ… ngạc nhiên té ngửa nếu biết sự thực về “vấn đề tình yêu” của cô sau này. Và, đây là những điều tôi sẽ viết thư để kể cho cô bé ấy nếu thực sự tôi có thể làm như vậy:
1 - ĐỪNG LO LẮNG VÀ BẬN RỘN ĐI TÌM, BỞI KHI GẶP ĐƯỢC NGƯỜI ĐÓ, BẠN SẼ BIẾT NGAY THÔI.
Anh hơn tôi 10 tuổi, là “tiền bối” ở trường tôi học. Chúng tôi làm quen nhau lần đầu trên Internet, khi đó anh vào bình luận trong một bài đăng tìm việc gia sư của tôi. Sau đó có đôi lần email qua lại, tôi muốn “hỏi thăm” về công việc của anh để chuẩn bị bước vào con đường tìm việc chính thức sau khi tốt nghiệp. Ngoài tên và vài thông tin cơ bản về công ty, trường học, chúng tôi không biết gì về nhau.
Khi ấy, anh đang làm việc ở nước ngoài. Một ngày đầu năm, anh về nghỉ phép, chúng tôi hẹn gặp nhau ở quán cafe, để tôi nhờ anh gửi giúp bộ hồ sơ xin việc. Cho đến bây giờ tôi cũng không thể nhớ nổi vì sao sau câu chuyện về công việc, học hành, lại dẫn dắt chúng tôi đi đến đoạn hội thoại này – trong lần gặp đầu tiên:
- Anh bao nhiêu tuổi ạ?
- Anh hơn em 10 tuổi.
- Ồ! Nhiều tuổi thế? Lẽ ra em phải gọi anh là chú! Anh có vợ chưa?
- Anh chưa. Đang độc thân, có khi cũng phải nghĩ đến việc lập gia đình dần thôi. Em có người yêu chưa?
- Hiện tại thì em không, đang độc thân.
Ngay từ buổi gặp đầu tiên đó, không hiểu sao tôi đã có cảm giác khác lạ khó lý giải khi đứng trước anh “chú” ấy. Đó là người tôi quen biết vào đúng ngày gia đình mình gặp biến cố, khi tôi tưởng chừng như đang rơi xuống đáy cuộc đời. Là người mà khi nói chuyện tôi mới biết không những cùng quê, mà mỗi người chúng tôi đều có một cậu em trai cùng tên và cùng học từ chính ngôi trường đại học chúng tôi đã học. Tôi không chắc một kỹ sư viễn thông như anh có từng làm thơ viết văn không (sau này tôi biết là … gần như không 😂), cũng không chắc anh biết đàn ghi ta gồm có mấy dây? Nhưng có một điều tôi biết chắc, đó là đối với tôi, anh “chú” này mang lại cảm giác rất khác biệt!
Chắc hẳn anh “chú” cũng cảm thấy “gì đó” về tôi – cô sinh viên đang học năm cuối đã làm mấy công việc một lúc và vẫn vội vã lăn xả tìm thêm công việc nữa ... He he bất ngờ chưa? Sau cuộc gặp đó không lâu, hai con người vô tư khai báo “đang độc thân” đã trở thành một đôi! Sau một thời gian chúng tôi quyết định đi đến hôn nhân (“Em ơi cưới nhé? Vâng.”, không hoa không nến, chỉ có chiếc nhẫn mà sau đó không lâu tôi đã cất kỹ trong tủ vì sợ… rơi 😅).
Khi chưa kết hôn, hẳn trong lòng mỗi người đều âm thầm vẽ nên một hình mẫu nào đó, với rất nhiều các tiêu chí “gạch đầu dòng” về người bạn đời tương lai của mình. Tôi nghĩ điều này rất hữu ích và cần thiết để không bị lạc lối và tránh được những quyết định quá vội vàng, cảm tính. Hơn nữa, sự tương đồng nhất định về nền giáo dục, hoàn cảnh gia đình, và tính cách rõ ràng là một điểm tựa vững chắc cho tình yêu và hôn nhân.
Nhưng, từ trải nghiệm của mình, tôi nghĩ bên cạnh lý trí còn có “linh cảm” – cảm giác thoải mái, được là chính mình, hoàn toàn không lăn tăn e ngại khi ở bên cạnh ai đó. Nếu ở bên cạnh ai mà mình luôn phải cố, phải “gồng”, phải tự nhắc bản thân đừng đánh mất hình tượng đã dày công vun đắp, thì đó không phải lựa chọn của tôi. Mỗi người đều có cách thức và niềm tin khác nhau trong việc lựa chọn bạn đời, thật khó để nói là cách nào tốt hơn cách nào. Điều tôi muốn nói ở đây là:
Yêu không dựa trên lý trí không phải điều khôn ngoan và an toàn. Nhưng tin tôi đi, bạn hãy để dành một chỗ cho cảm nhận của trái tim mình. Khi người đó xuất hiện, bạn sẽ biết thôi! Và, nếu người bên cạnh bạn hiện tại không khiến bạn thoải mái được là mình, thì hãy thừa nhận với bản thân: đó không phải “người ấy”. Đừng cố gạt đi cảm giác của mình, nó đáng tin hơn chúng ta vẫn tưởng nhiều.
2 - SỰ CHÊNH LỆCH VỀ TUỔI TÁC THỰC SỰ LÀ MỘT VẤN ĐỀ.
Sau lễ cưới và tuần trăng mật… tôi trở về “mặt đất”. Đúng! Khoảng cách 10 tuổi giữa chúng tôi là một vấn đề. Hình dung một cách đơn giản là thế này, khi anh vào đại học, tôi mới học… lớp 2, đang tập viết chữ cỡ nhỏ trên vở ô ly và chạy tung tăng chơi đuổi bắt giữa sân trường. Cả một khoảng trời cách biệt về thế hệ!
Cuộc sống thực tế nảy sinh rất nhiều khúc mắc, mà chủ yếu đến từ khoảng cách đó, do nền tảng gia đình, văn hóa, giáo dục, và bạn bè của hai độ tuổi quá khác nhau.
Chồng tôi thích nghe nhạc Trịnh Công Sơn, Hồng Nhung, Mỹ Linh… Còn tôi? Một fan cuồng chính hiệu của nhạc Hàn Quốc và Super Junior! Thanh xuân của tôi là các “oppa”, hát và nhảy, nhảy và hát: “Sa rang hê yo…”. Chồng tôi có lần đi làm về, bắt gặp tôi vừa nấu cơm vừa hát rống lên những câu “sa rang hê yo” ấy đã… buông lời cay đắng: “Mấy … thằng này có cái gì mà em thích?”. Sai lầm! Rất sai lầm! Sai lầm tới mức… bữa tối ấy anh ăn mỳ tôm. Lỡ động vào thần tượng của tôi rồi, làm gì có cơm nào cho anh nữa?
Hồi trước tính tôi vẫn còn trẻ con, chỗ nào vui là đi, chơi quên lối về, hứng lên là đặt vé máy bay đi du lịch cùng bạn, cùng em trai, thậm chí đi một mình… Với chồng tôi, đó là một điều gì khủng khiếp lắm, không gặp trong những người bạn lứa 7x, đầu 8x của anh. Vì chuyện này mà chúng tôi không ít lần to tiếng, ai cũng bảo vệ cái lý của mình. Cuối cùng khi không ai “cãi thắng”, chúng tôi liền đổ cho “khác biệt thế hệ”. Chúng tôi có thể làm gì đây? Vẫn tiếp tục cuộc sống vợ chồng thôi, và bổ sung thêm những chuyến du lịch “hai mình” vào lịch trình! 😁
Nhiều người nói, vợ chồng không nên chênh lệch nhiều tuổi quá, khoảng tầm 4-5 tuổi trở lại là được, vì cách nhau quá xa sẽ dẫn tới nhiều khác biệt trong tư tưởng, văn hóa, và cách sống. Tôi nghĩ điều này rất đúng. Nhưng như thế không có nghĩa là hai vợ chồng lệch nhau nhiều tuổi một chút không thể khỏa lấp được khoảng cách này. Tất nhiên sẽ cần thời gian, sự tôn trọng và sẻ chia, nhưng tôi tin là hoàn toàn có thể.
Đôi khi, chính sự chênh lệch tuổi tác cũng mang lại nhiều điều thú vị trong cuộc sống hôn nhân. Vì anh “già” hơn tôi nhiều, dày dặn hơn về trải nghiệm sống, nên tôi luôn có cảm giác được che chở, được tự do là chính mình (làm em, không phải làm chị :D). Thật ra, nhiều tuổi cũng rất “tiện” khi anh “quân sư” cho tôi trong hầu hết các vấn đề của công việc.
Thôi thì, cái gì cũng có giá của nó 😀 Mặc dù thỉnh thoảng “quân sư” có vẻ bất mãn tý chút khi thấy vợ mắt sáng long lanh ôm tấm ảnh các “oppa” trong tay, nhưng “quân sư” vẫn trông con cho vợ đi tận TP. Hồ Chí Minh gặp các thần tượng, vậy là được rồi, đúng không bạn? Công cuộc cả hai cùng đồng lòng xóa bỏ “khoảng cách thế hệ” có lẽ đã thực sự có tác dụng!
3 - HÔN NHÂN KHÔNG PHẢI 1+1=2, MÀ LÀ MỘT NỬA + MỘT NỬA = 1.
Gần đây tôi xem một bộ phim rất hay, trong đó có chi tiết, người bố nói với con gái và chàng rể, trong lễ cưới: “Hôn nhân không phải 1+1=2, mà là một nửa + một nửa = 1. Nghĩa là, sau khi lấy nhau, các con đều phải mài giũa bớt một nửa cái tôi thì mới có thể hợp thành một gia đình hạnh phúc”.
Tôi nghĩ, đây là bài học đắt giá nhất, mà phải mất nhiều năm chúng tôi mới dần dần nhận ra. Trong phim ảnh, văn học, khi người ta tìm được tình yêu của mình, dường như đó sẽ là kết thúc của một câu chuyện. Và khán giả cứ yên tâm, là cuộc sống sau đó sẽ chỉ toàn hạnh phúc. Nhưng thực tế ngược lại. Lễ cưới chỉ là dấu chấm nhỏ khép lại đoạn mở bài. Một mở bài trơn tru đẹp đẽ có thể là khởi đầu tốt, nhưng sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu trong những năm tháng chung sống, mỗi người vẫn khư khư giữ lấy phiên bản vốn có của mình.
Tất nhiên, điều chỉnh để hòa hợp, và đánh mất bản thân là hai điều hoàn toàn khác nhau. Chúng ta không ai hoàn hảo. Mỗi người đều có những điểm tốt và những vấn đề của riêng mình. Cái chính là, ta cần gì ở người bạn đời, không thể chấp nhận điều gì và ngược lại, điều gì có thể chấp nhận và bỏ qua? Về phía mình, nhất định cần giữ những gì vì đó thuộc về bản chất con người mình? Ta cũng nên điều chỉnh một phần cái tôi của mình để phù hợp hơn với cuộc sống gia đình...
Để trả lời tất cả những câu hỏi này đều rất khó, nhưng là cần thiết để tạo dựng một mối quan hệ vợ chồng chân thành. Và, không ai có thể giúp được, chỉ có “cặp đôi” biết tự sắp xếp; mặt khác, tình cảm được xây đắp bằng thời gian sẽ khiến cho họ “ngày càng tâm đầu ý hợp” dần theo thời gian mà thôi! 😁
***
Trở lại bài văn năm ấy, tôi đã kết luận như thế này:
Nhà văn Nguyễn Minh Châu viết về chuyện tình ấy như một câu chuyện cổ tích, chỉ khác một điều: trong những dòng cuối cùng, không phải một kết thúc có hậu như trong truyện cổ xưa. Tác giả kết thúc chuyện, nhưng lại mở ra một câu chuyện mới. Họ chưa được gặp nhau, bởi thế, họ vẫn sẽ hy vọng, chờ đợi, yêu thương và tìm kiếm nhau trên suốt những chặng đường chiến đấu. Cũng giống như Puskin, họ chưa tìm thấy, mà vẫn luôn tin rằng:
“Em cũng tìm, tìm tôi như vậy
Chỉ có điều mình chưa nhận ra nhau”
(Hai nửa – Puskin).
Tôi nghĩ, tương lai của một mối quan hệ khó đoán biết nhất trên đời bởi mọi điều đều có thể xảy ra. Nhưng ở hiện tại, tôi cảm thấy thoải mái và hạnh phúc với sự lựa chọn của mình (trừ vài lúc … cãi nhau với chồng). Thôi thì, tôi tự nhủ: đến “định mệnh của nhau” như Nguyệt và Lãm nếu có kết hôn thật chắc cũng không thể tránh khỏi đôi lần “chiến tranh nội bộ” nữa là chúng tôi 😆
Cuối cùng, xin chúc những bạn đang có ý định “tìm kiếm”, đều sẽ nhận ra tình yêu thực sự của mình và hài lòng với tình yêu ấy.
Tố Uyên.