NĂM BÀI HỌC LỚN NHẤT CÙNG TÔI BƯỚC VÀO TUỔI 35

CHÚC MỪNG SINH NHẬT LẦN THỨ 34!

Và… XIN CHÀO, TUỔI 35 CỦA TÔI!

Đã rất nhiều lần trong quãng đời đã qua, tôi luôn nghĩ về tuổi 35 như một dấu mốc quan trọng. Nếu như ở tuổi 18, chúng ta hào hứng bước vào thế giới của người trưởng thành; ở tuổi 35, tôi nghĩ như mình sẽ bước sang một nấc thang mới ổn định và vững chắc hơn.

Không phải chỉ một lần, tôi tự đặt ra những mục tiêu cho mình, “phải hoàn thành trước tuổi 35”. Học MBA xong trước 35 tuổi, thi xong các chứng chỉ quốc tế quan trọng trước 35 tuổi, tìm kiếm sự nghiệp thứ hai trước 35 tuổi… Và hôm nay, tôi thực sự cảm thấy may mắn và biết ơn, khi đã hoàn thành hầu hết các mục tiêu “trước 35” ấy thậm chí còn sớm một năm, khi vừa tròn 34 tuổi. 

Trên hành trình đó, tôi đã gặp rất nhiều va vấp, thành công, niềm vui và cả những nỗi buồn. Trên tất cả, điều đọng lại trong tôi là những bài học thấm thía, cùng tôi bước qua những năm tháng đến với tuổi 35 và sẽ theo tôi suốt đời. Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ với bạn 5 bài học lớn nhất trong số ấy.

1. Dựa vào ai, cũng không bằng dựa vào chính mình. 

Đây là bài học lớn đầu tiên tôi học được sau khi thực sự bước vào thế giới của những người trưởng thành. Và, nó cứ trở đi trở lại, bồi đắp nhiều hơn trong tâm trí tôi sau mỗi khúc quanh của cuộc đời.

Tôi sinh ra và lớn lên trong một gia đình không khá giả, nhưng được chăm sóc đủ đầy trong tình yêu thương của cha mẹ. Không những vậy, gia đình tôi luôn quan tâm việc học hành của các con, tôi được học những thầy cô giỏi nhất ở huyện, dẫu là chỉ ở một địa phương nhỏ vùng sâu vùng xa. Tôi trải qua những năm học phổ thông êm đềm, rồi đỗ đại học như mong muốn, những tưởng cuộc đời sẽ êm đềm trôi qua như thế, để ra trường, đi làm. Nhưng đúng vào lúc ấy, biến cố lớn đầu tiên trong đời ập xuống, bỗng chốc tôi trở thành chỗ dựa cho cả gia đình từ một cô bé chỉ biết học.

Sự việc ấy trôi qua đã lâu, nhưng những gì tôi đã học được thì còn mãi. Cú sốc đầu đời đã không quật ngã được tôi. Ngược lại, vì thế khiến tôi trở nên mạnh mẽ, độc lập, và thấm thía nguyên tắc quan trọng nhất của đời mình: Phải độc lập, tự chủ, chính mình phải vững chắc mới có thể chăm lo và làm chỗ dựa cho người thân. Cuộc sống vốn ẩn chứa nhiều thay đổi, nên mong chờ vào người khác nghĩa là đã tự đánh mất quyền tự chủ của mình. 

2. Gia đình là điều quan trọng nhất.

Nếu chỉ chọn một điều quan trọng nhất, một ưu tiên duy nhất trong cuộc sống, thì đó là gì? Với tôi, đó là gia đình. Ở hiện tại, điều đó dường như thật hiển nhiên. Nhưng trước đây, đã có những thời điểm tôi lạc lối, không còn xác định mình đang nỗ lực vì điều gì? Đâu là điều quan trọng nhất và cần phải ưu tiên?

Đó là giai đoạn sinh con đầu lòng, tôi rơi vào trầm cảm nặng nề. Tôi luôn cảm thấy mệt mỏi, cô đơn, thậm chí có lúc chỉ tìm thấy niềm vui khi ra khỏi nhà. Những nghĩa vụ, mối quan hệ trong gia đình nhiều áp lực như gánh nặng đè xuống vai tôi.

Thời gian qua đi, tôi trưởng thành hơn, biết cân nhắc hơn để cân bằng giữa nghĩa vụ và khả năng của mình; từ đó, những mối quan hệ trong gia đình cũng dần trở nên có sự sẻ chia, thấu hiểu hơn. Trên hết, tôi tìm thấy niềm vui, ý nghĩa cuộc sống của mình mỗi khi nhìn hai con lớn dần lớn khôn.  

Giờ đây, tôi luôn biết chính xác điều gì quan trọng nhất trong cuộc đời mình đó là: gia đình. Dẫu tại một vài thời điểm, có thể tôi phải dồn sức cho công việc, học tập, hoặc chính bản thân tôi, nhưng trong bức tranh lớn, gia đình vẫn mang ý nghĩa quan trọng, là động lực lớn nhất để tôi sống tốt mỗi ngày. 

3. Mọi việc xảy ra đều có ý nghĩa riêng của nó.

Năm 2016, khi vừa sinh con thứ hai, tôi nhận được điện thoại từ bộ phận nhân sự của công ty: tôi nằm trong danh sách cắt giảm! Khi ấy, tôi cảm thấy như vừa bị giáng một cú thật mạnh vào đầu, choáng váng, không biết tiếp theo phải làm thế nào? Tôi đang được làm đúng ngành, đúng nghề đã học, ở tập đoàn lớn nhất Việt Nam về ngành đó. Tôi sẽ ở đâu khi ngành tôi làm thực sự rất “hẹp” và ít cơ hội dành cho nhân viên nữ? Những câu hỏi ấy tràn qua đầu tôi, khi trên tay đang bế em bé thứ hai chỉ mới vài tháng tuổi…

Nhưng giờ đây nhìn lại, tôi cảm thấy biết ơn sự thay đổi đó. Khi ở trong hoàn cảnh khó khăn, cánh cửa này khép lại, cánh cửa khác sẽ mở ra, tạo nên động lực, bước ngoặt, là tiền đề để tôi tìm thấy một sự nghiệp khác, cơ cơ hội rộng mở hơn và phù hợp hơn với bản thân mình. 

Trước đây, mỗi khi nghe ai đó nói: “Mọi việc xảy ra đều có ý nghĩa riêng của nó”, tôi không thực sự tin như vậy. Nhưng khi tự mình nếm trải, qua thời gian dài nhìn lại tôi hiểu thấu đáo hơn về sự đổi thay. Điều quan trọng là giữ tâm thế “không oán trời, trách người”, chỉ tập trung vào câu hỏi “Mình có thể làm gì bây giờ?”, và lựa chọn hành động. Một ngày nào đó, chúng ta sẽ hiểu lựa chọn khi ấy vốn chỉ là một lựa chọn, hay nó đã ở đó để thay đổi cuộc đời mình mãi mãi…

4. Không thể thay đổi bất kỳ ai khác, chỉ có thể kiểm soát suy nghĩ và hành động của chính mình.

Đây là một bài học phải rất khó khăn tôi mới nhận ra. Mãi tới nay, bài học này vẫn trở đi trở lại trong cuộc sống của tôi; bởi trong vô thức, tôi vẫn mong ai đó sẽ thay đổi, thậm chí tin rằng mình thay đổi được quan điểm hoặc thói quen nào đó của họ. Đó có thể là người thân như bố mẹ, anh em, chồng vợ, có thể là đồng nghiệp, lãnh đạo, hoặc bạn bè… 

Sự thực là, quan điểm, suy nghĩ, hành động của một người nào đó không chỉ phản ánh tính cách của họ, mà nó là biểu hiện bề ngoài của rất nhiều điều: hoàn cảnh gia đình, phông nền giáo dục, những tổn thương trong quá khứ, kỳ vọng và mục tiêu trong cuộc sống… Làm sao chúng ta có thể phân tích, hay nói những lời yêu thương dỗ dành hoặc trách cứ, có thể khiến ai đó thay đổi? Nếu có, cũng chỉ là tạm thời. Họ sẽ sớm quay trở lại như cũ nếu như chính bản thân họ không thực sự cảm thấy cần thiết phải thay đổi. 

Nói ngắn gọn, một người chỉ thay đổi khi tự bản thân họ muốn như thế. 

Điều duy nhất chúng ta có thể tự kiểm soát và điều chỉnh là chính bản thân mình mà thôi. Nếu bạn thực sự muốn thay đổi, cần thay đổi, bạn hãy tự điều chỉnh. Ngược lại, nếu thấy sự thay đổi là để phù hợp với hoàn cảnh hoặc với quan điểm của người khác, đi ngược lại với bản chất và mong muốn của mình, bạn hãy bỏ qua và bước tiếp. 

5. Đừng để mất thời gian và tâm sức vì dư luận.

Những lời phê bình, trao đổi với ý xây dựng, là vô cùng đáng quý trong cuộc đời và công việc của mỗi người, tôi luôn trân trọng điều đó. Nhưng “dư luận” tôi nói đến ở đây hoàn toàn khác. Đó là nỗi sợ mơ hồ của chúng ta với “người ta” ở ngoài kia, là sự phản ứng quá mức với những lời bình phẩm tiêu cực, dẫn tới tự ti, sợ hãi, dè chừng mọi thứ. 

Có ba lý do giúp tôi dần dần gạt bỏ áp lực này, đến này tuy chưa thể coi là đã giải phóng hoàn toàn, nhưng thực sự tôi đã cởi bỏ được rất nhiều. Điều này giúp tâm trí của tôi nhẹ nhõm, tự tin với những lựa chọn của mình:

Thứ nhất, người xung quanh không quan tâm đến chúng ta như ta vẫn tưởng. Tôi từng sống bên cạnh những người mà khi làm bất cứ việc gì, điều họ quan tâm nhất luôn là: “làm thế thì người ta sẽ nghĩ gì?”, “nói thế làng xóm lại bảo là..”, “không đi sợ bạn bè lại nói”… Thực tế là, mỗi người đều quá bận rộn với cuộc sống của mình, điều mỗi người quan tâm nhất là chính bản thân họ, không phải chúng ta. 

Thứ hai, một số đánh giá của người khác về điều gì đó chúng ta làm không phải đánh giá khách quan mà chỉ dựa trên kinh nghiệm chủ quan của chính họ. Tôi nhận ra, khi tôi làm gì đó và người khác khen hoặc chê, đều xuất phát từ việc họ tự soi chiếu bản thân vào đó. Nghĩa là, nó phản ánh thế giới quan của họ, mà việc tôi làm chỉ là một ví dụ, một công cụ để họ nghĩ về chính bản thân mình. Nhận xét đó thường không khách quan và công bằng như tôi vẫn tưởng.

Thứ ba, “chỉ cần biết mình không làm sai, nghĩa là mình đang đúng”. Đây là điều tôi học được từ bộ phim rất hay tên là “Intern – Bố già thực tập”. Trước đây, tôi thường đổ lỗi cho bản thân, luôn cảm thấy mình không đủ tốt. Tôi e ngại trước mọi lựa chọn, bởi sợ mình mắc sai lầm. Và vì thế, tôi thật dễ sụp đổ khi ai đó nói sự việc xảy ra theo hướng xấu chính bởi vì quyết định trước đó của tôi.

Nhưng cũng giống như nhân vật nữ chính trong bộ phim, tôi đã tìm ra cách tin tưởng vào bản thân mình. Trong thực tế cuộc sống, nguy cơ chúng ta đưa ra những lựa chọn sai không nhiều như ta tưởng. Ngược lại, ta tự tin, thay đổi, dấn thân, có thể đạt được những thành quả không ngờ. Làm hài lòng tất cả mọi người, hay lựa chọn theo số đông thường không phải lựa chọn khôn ngoan. Hay đúng hơn, như nhà văn Mark Twain từng nói: 

“Bất cứ khi nào bạn thấy mình đang đi theo đám đông, đã đến lúc để dừng bước và tự ngẫm lại mình”.

***

Tôi của những ngày tuổi thơ đầy nắng, ngập trong những tán lá vải thiều mùa thu hoạch, luôn hào hứng hạnh phúc khi tới ngày sinh nhật của mình – một ngày giữa mùa hè. Tôi thường tự hỏi, không biết khi lớn lên trông mình sẽ thế nào, làm nghề gì, sống ở đâu?... 

Trên hành trình đi tới tuổi 35, tôi biết ơn những gì cuộc sống mang lại dù đó là rất nhiều thử thách, va vấp; bên cạnh những thành công còn cả nhiều dự định dang dở…

Cảm ơn mọi người, mọi cơ hội, mọi thử thách, đã giúp tôi trở thành tôi của hôm nay. Tôi luôn nghĩ, 35 tuổi là một dấu mốc quan trọng, và tôi vẫn đang trên hành trình của riêng mình, với rất nhiều động viên, giúp sức từ người thân, bạn bè, đồng nghiệp, từ cả những bạn đọc yêu quý In Metime mà tôi chưa từng gặp mặt. 

Cảm ơn bạn, vì đã trở thành một phần trân quý trong hành trình trưởng thành của tôi!

Tố Uyên.